|
سدهای معروف جهان
سد بزرگ آسوان
این سد در جنوب شهر آسوان مصر واقع شده است.
هدف از ساخت این سد تنها سامان دهی به سیلاب
های سالانه رود نیل نیست بلکه هدف اصلی ایجاد یک دریاچه پشت سد به
منظور فراهم آوردن ذخایر آبی برای جلوگیری از قحطی و کمبود آب در مواقع
خشکسالی، می باشد.
کار ساخت این سد از سال
1960
بعنوان یک پروژه ملی شروع شد و رئیس جمهوری
مصر_ناصر_عهده
دار تامین هزینه های این طرح بود. پس
از این که مصر نتوانست نظر قطعی آمریکا و انگلیس را در رابطه با دریافت
وام برای ساخت سد را به خود جلب کند، روسیه ساختار زمینی این سد را
طراحی کرده و تجهیزات لازم برای ساختن نیروگاه برق را در اختیار مصر
گذاشت. در طی اجرای عملیات ساخت،
تدابیر و امکاناتی در نظر گرفته شد تا ساکنان اصلی نوبه(یک
سرزمین باستانی در مصر) به وطن اصلی
شان بازگردند و در یک اقدام چند ملیتی به بازیابی آرامگاه عظیم ابو
سیمبل پرداخته شد.
سد بزرگ آسوان درسال
1970
توسط رئیس جمهور "سادات"
افتتاح شد.
امروزه این دریاچه با نام دریاچه ناصر
تقریبا 500 کیلومتر عرض دارد و مرز
مصر و سودان را به هم متصل می کند.
علیرغم وجود مشکلات زیست محیطی که توسط سد ایجاد شده است اما این سد یک
موهبت الهی برای ملت مصر محسوب می شود.
به دلیل وجود این سد در سالهای 1980
و 1990
هنگامی که کل قاره آفریقا دچار قحطی و خشکسالی شده بود کشور مصر دچار
هیچ مشکلی در رابطه با کمبود آب نشد و در موارد بسیاری از سیلاب های
عظیم و غیر منتظره ایی که پیش می آمد در امان ماند.
اکنون سیستم کشاورزی بطور منظم و سازمان دهی شده در این
کشور رواج دارد اما در سال
1996
برای اولین بار آب پشت سد دریاچه ناصر سرریز
شد. پروژه هایی در دست است که طی
آنها نواحی در امتداد آبریز "توشکا"
را دارای سکنه می کند و محله جدیدی را در
راستای کانال تازه تاسیس "زاید"
در قلب صحرای بزرگ آفریقا برای اسکان مردم
احداث کند.
سد هوور(Hoover)
سد هوور در تنگه سیاه و بر روی رود کلرادو در حدود
48
کیلومتری جنوب شرقی لس وگاس واقع شده است.
و ارتفاع آن از سنگ های پایه تا راس سد که
در آن جاده ساخته شده، در حدود 41/221
متر است.
برج و نقطه بالایی سد که در کنار نرده ها قرار دارد 19/12
متر از سطح جاده ارتفاع دارد.
وزن تقریبی این سد به بیش از شش میلیون و ششصد تن می
رسد و از نوعی بتون ثقیل و چگال ساخته شد که در پشت آن فشار آب حاصل از
نیروی گرانشی زمین و نیروی منحنی افقی بر آن وارد می شود.
نیروی وارده در هر فوت مربع(48/30
سانتی متر)
فشاری معادل با 20430
کیلوگرم بر دیواره سد وارد می شود.
در حدود
4357000
متر مکعب بتون در این سد به کار رفته است.با
این میزان بتون می توان ساختمانی را به مساحت 100
فوت مربع و ارتفاع 1600
تا 3200
متر یعنی ساختمانی بلندتر از ساختمان امپراطوری(1250
فوت ارتفاع دارد)
را در یک شهر ساخت و یا یک راه ارتباطی با
عرض 16 فوت از سانفرانسیسکو به
نیویورک کشید.
اولین بتون این سد در ماه ژوئن سال
1933
و آخرین بتون آن در ماه می سال 1935
کار گذاشته شد.بطور
تقریبی می توان گفت که در هر ماه 156800
متر مکعب بتون در این سد کار گذاشته شده است.بیشترین
میزان کار گذای بتون در یک روز 10253
متر مکعب بتون (مقداری از این بتون
ها در برج ورودی و مکان موتور برق به کار رفته است)
بوده و کمترین میزان 269500
متر مکعب در هر ماه بوده است.
آنچه سد هاوور را از دیگر سد ها متمایز می کند این است
که این سد از بلوک های سیمانی و یا ستون های عمودی ساخته شده که این
بلوک ها دارای سایز های متفاوتی است مثلا در دیواره مخالف جریان آب سد
سایز این بلوک ها
60 فوت مربع است و در دیواره
موافق جریان آب سد سایز بلوک ها 25
فوت مربع است. بلوک های مجاور در هم
فقل می شوند. برای جایگزین کردن بتون
در هر بلوک در فضای 5 فوت به زمانی
در حدود 27 ساعت زمان نیاز است.
هنگامی که دمای بتون پایین می آید مخلوط
سیمان و آب که به آن ملاط می گویند به فضایی که در نتیجه انقباض بتون
در هوای سرد ایجاد می شود فشار وارد می کند و این بتون نوعی ساختار تک
سنگ(یک تکه)
پدید می آورد.
مواد اصلی کاربردی در این سد ،که تمام این مواد توسط
دولت خریداری شد، عبارتند از فولاد مقاوم معادل
45000000
پوند(هر
پوند معادل 454 گرم است)،
دریچه تنظیم آب 21670000 پوند، صفحات
فولادی و لوله های برون ریز 88000000
پوند، لوله ها و ابزار آلات در حدود 1344
کیلومتر، فولاد های ساختاری 18000000
پوند، فلزات کاربردی متفرفه 5300000
پوند است.
پیمانکار از
20
آپریل سال 1931
به مدت هفت سال قرار داد بست که البته تا
29 ماه می 1935
کار بتون گذاری آن تمام شد و بقیه کار های
تکمیلی آن تا 1 مارس 1936
به پایان رسید. 21
هزار نفر در کار سد سازی مشارکت داشتند که
دستمزد ماهانه آنها 500000 دلار
برآورد شده است.
سد ایتایپو(Itaipu)
موتور برقی_آبی
این سد بزرگ ترین موتور برق پیشرفته جهان محسوب می شود.
کار ساخت این سد از سال 1975
شروع و تا سال 1991
به طول انجامید بعنوان یک
توسعه دو ملیتی می توان از آن نام برد این سد بر روی رود پارانا بسته
شد که حاصل تلاش دو کشور همسایه برزیل و پرتغال
می باشد.
موتور برق این سد دارای 18
ژنراتور است که گنجایش تولید نهایی برق آن
به 12.600 مگا وات می رسد و بطور قطع
می توان گفت که خروجی برق سالانه آن 75
میلیون مگاوات است.
در سالهای اخیر انرژی تولیدی سد ایتایپو پس
از نصب آخرین دستگاه ژنراتور در سال 1991
چندین رکورد جهانی را شکسته است.
تولید 77.212.396
مگاوات انرژی در سال 1995،
در سال 1996 افزایش یافت و رکورد
کنونی تولید برق هم اکنون 80 میلیون
مگاوات در سال محاسبه می شود.
عظمت این سد زمانی هویدا شد که در سال
1995
توانست جوابگوی 25%
ذخایر انرژی برزیل باشد و 78%
ذخایر انرژی پرتغال را تامین کند.
موتور برق این سد یکی از جاذبه های توریستی
منطقه "فوز دو ایگواکو"
است که تا کنون پذیرای 9
میلیون توریست از 162
کشور جهان بوده است.
شهر "فوز
دو ایگواکو" برزیل که در آن آبشار
های مشهوری قرار دارد در کرانه غربی رود پارانا و درست در مرز میان
برزیل و پرتغال واقع شده است.
موتور برق این سد در
14
کیلومتری شمال پل اینترنشنال ،که دو شهر
"فوز دو ایگواکو"
برزیل و "سوداد
دل استی" پرتغال را به هم متصل می
سازد قرار دارد. در کشور پرتغال
چندین سد وجود دارد که ارتفاع نهایی آنها 7.744
متر و عرض آنها حداکثر به 225
متر می رسد.
میزان مصالح کاربردی در این سد هم در نوع
خود بی نظیر است با استفاده از آهن های کاربردی در این سد می توان
380 برج ایفل ساخت و با استفاده از
بتون های مصرفی در این سد می توان 15
بار کانال تونل_پل ارتباطی فرانسه و
انگلیس_ را ساخت.
این سد یکی از اعجاب انگیز ترین بنا های
کنونی جهان است که بر روی رود پارانا _که
از نظر بزرگی هفتمین رود جهان به حساب می آید_
بسته شده است.
کارگران یکی از دشوارترین کارهای جهان را به
اتمام رساندند که طی آن 50 میلیون تن
خاک و سنگ جابجا کردند.
| 
