|
دانشگاه مازندران
دانشكده فنی مهندسی
موضوع سمینار:
ارزیابی لرزه ای
سازه های فلزی
(مطالعه موردی
ساختمان درمانگاه ارتش در شیراز)
استاد راهنما:
دكتر مرتضی نقی پور
نگارش:
جواد فهندژ سعدی
فروردین 1384
مطلب حاضر نتیجه زحمات مهندس جواد فهندژ هست كه برای سمینار
کارشناسی ارشد ارائه گردیده است. فایل
PDF
و با حجم 2.35 مگابایت و در 94 صفحه ارائه میگردد. امید است با
همکاری سایر دوستان بتوانیم مجموعه ای کاملتر در زمینه مطالب علمی
رشته مهندسی عمران و زلزله داشته باشیم. دوستانی که مایل به تبادل
اطلاعات با جناب مهندس فهندژ باشند، لطفا با آدرس الکترونیکی زیر
با ایشان تماس بگیرند:
javadfs2002@yahoo.com
دربافت فایل
PDF:
ارزیابی لرزه ای سازه های فلزی (مطالعه
موردی ساختمان درمانگاه ارتش در شیراز)
باز
هم از توجه ایشان به ارتقاء سطح علمی دانش پژوهان تشکر و قدر دانی
میکنیم.
در زیر مقدمه سمینار ایشان را مشاهده می فرمایید:
مقدمه :
كشور ایران بر روی
كمربند زلزله آلپ-هیمالیا قرار دارد و در طی سالیان گذشته همواره
در معرض زلزله های ویران كننده قرار داشته است.[8]
سهم ایران از زلزله های دنیا 17.6 درصد می باشد[7]،
كه به علت عدم رعایت ساخت و سازی ایمن و با كیفیت ، تلفات و خسارات
جانی و مالی فراوانی داشته ایم كه می توان به زلزله های اخیر در
استان كرمان از جمله منطقه بم در دی ماه 82 و منطقه زرند در اسفند
ماه 83 اشاره كرد .
گشودگی دریای سرخ
و در نتیجه حركت پهنه عربستان بسوی ایران و جابجایی بستر اقیانوس
هند در نواحی عمان و حركت به سمت شمال- شمال خاوری و حركت دیگر
صفحات لیتوسفری پیرامون ایران موجب آزاد شدن انرژی ناشی از تمركز
تنشها در راستای گسلهای فعال شده و شاهد زمین لرزه های ویرانگر
در سرزمین غزیزمان می باشیم.[8]
با توجه به وقوع
زلزله های گذشته درمیابیم كه هیچ نقطه ای از ایران مصون از امواج
زمین لرزه نبوده است ، علاوه بر آثار تخریبی زلزله خطرات القایی
متعدد دیگری مانند روانگرایی ، رانش و زمین لغزه سرزمین ما را
تهدید می كند.
شرایط طبیعی ایران
و نحوه احداث بناهای كشور ایجاب می كند مسئله مصون سازی جامعه از
هر لحاظ در مقابل آثار زلزله به طور جدی در دستور كار قرار گیرد .
نابودی سرمایه های ملی و انسانی بر اثر زلزله های مخرب لزوم توجه
به مقاوم سازی ( یا به عبارتی صحیح تر بهسازی ) سازه های موجود در
برابر زلزله اجتناب نا پذیر است.
بسیاری از
ساختمانهای اسكلت فلزی در ایران به علت بدی مصالح ، كیفیت بد
جوشهای كارگاهی، نداشتن سیستم باربر جانبی مناسب و بدی كیفیت اجرا،
مقاومت كافی در برابر تكانهای شدید زلزله را ندارند[7]، بهمین خاطر
خطر بروز خسارت مالی و جانی بسیار زیاد است .
با برنامه ریزی
دقیق و كار مهندسی خوب می توان عملكرد ساختمانهای معمولی ایران در
مقابل زلزله به مقدار قابل توجهی بهبود بخشید و این كار با بهسازی
ساختمانها امكانپذیر است، حتی اقدام ساده ای همچون اصلاح جوش و
افزایش ابعاد آن در اتصالات ممكن است باعث تقویت قابل ملاحظه
ساختمان شود.
با توجه به آمار و
ارقام تلفات و خسارات سنگین جانی و مالی ، مهندسین بایستی اهداف
زیر را جهت كاهش خسارات مالی وجانی مد نظرداشته باشند.
-
روشهای ارزیابی ایمنی ساختمانها و نیز ترمیم و
تقویت آنها در برابر بارهای زلزله و انتخاب بهترین روشها و راه
حلها كه البته مستلزم تجربه و تخصص در این زمینه می باشند.
-
آشنایی كلی با دستورالعمل بهسازی كه جدیدترین مرجع
برای ارزیابی و مقاوم سازی در ایران می باشد، چهار چوب این
دستورالعمل بر اساس گزارشهای
fema
تهیه شده ، در این روش ارزیابی باربری ساختمانهای موجود و
راهكارهای بهسازی لرزه ای برای بهبود عملكرد آنها هنگام زلزله تا
رسیدن به سطح عملكرد مطلوب ارائه شده است.
-
طرح و اجرای صحیح و قابل اطمینان برای سازه هایی كه
قصد ساخت آنها را داریم مقوله مهم مهندس سازه می باشد . در این
ارتباط با توجه به ایین نامه ها و دستورالعملهای ساختمانی طرح
مناسبی برای ساختمانها صورت می گیرد و با اعمال نظارت كافی، روند
اجرا نیز كاملا كنترل می شود. به منظور تقویت مناسب سازه ابتدا به
ارزیابی نقاط آسیب پذیر پرداخته می شود تا بتوانند تقویت
مناسبی با آسیب پذیری سازه انجام دهند.
-
هدف از بررسی آسیب پذیری شناخت نقاط ضعف سازه
و ارزیابی رفتار كلی سازه است، در هنگام زلزله خسارت و یا انهدام
سازه از نقاط ضعف آنها یعنی محلهای آسیب پذیر شروع می شود كه گام
اول شناخت این نقاط ضعف می باشد.
مطالعات
آسیب پذیری منجر به :
1-
عدم نیاز به تقویت سازه
2-
نیازمند تقویت سازه
3-
سزاوار تخریب سازه
می شود.
برخی عوامل موثر
بر آسیب پذیری :
1-
ضعف طراحی
2-
ضعف اجرا
3-
بهره برداری نامناسب
4-
عدم رعایت اصول كلی طرح هندسی(نامنظمی، نامتقارنی
و......)
5-
عدم رعایت اصول كلی احداث ساختمان (نزدیكی به گسل،
مجاورت با ساختمانهای غیر مقاوم و .....)
-
سازه ای تحت ارتعاش زلزله بهتر عمل می كند كه بیشتر
اعضای آن به طور همزمان به تسلیم و ظرفیت نهایی خود برسد. اگر در
یك سازه یكی از اعضای اصلی زودتر از بقیه به تسلیم برسد و سبب آسیب
جدی در سازه یا فرو ریختن آن شود هر چند دیگر اعضای آن تا آن لحظه
مقاومت خوب از خود نشان داده باشند باز هم نمی توان مدعی طرحی
مناسب شد.
-
مراحل ارزیابی كمی: [4]
1-
بازدید از محل و جمع آوری اطلاعات سازه
2-
انجام تحلیل بر حسب نیاز
3-
انجام ارزیابی نهایی
-
با توجه به شرایط متفاوت اقلیمی و فرهنگی، مصالح در
دسترس و عوامل متعدد دیگر، ساخت و سازها در مناطق مختلف كشور
متفاوت می باشد از این رو می بایست ساختمانهای هر منطقه به صورت
مجزا مورد بازرسی فنی قرار گیرد. با تعیین میزان آسیب پذیری و
شناخت میزان آسیب در رفع و برطرف كردن آنها با ارائه راه حلهای
متفاوت در قالب شیوه های مختلف مقاوم سازی برای عوامل مختلف آسیب
اقدام نمود.
-
فراگیری و انجام آنالیز استاتیكی غیر خطی
(push over)
و آشنایی با طراحی بر اساس عملكرد.
-
هدف اغلب ایین نامه های مختلف لرزه ای برای
ساختمانها كه مهندسین ملزم به رعایت آن هستند [1]:
1-
در ارتعاشات خفیف زمین ناشی از زلزله كه ممكن است
در طول عمر مفید سازه به دفعات اتفاق افتد از وقوع خسارت سازه ای و
غیر سازه ای در آن جلو گیری شود.
2-
در ارتعاشات متوسط زمین ناشی از زلزله كه ممكن است
در طول عمر مفید سازه گاهی اتفاق افتد از وقوع خسارتهای سازه ای
جلوگیری شده و وقوع خسارتهای غیر سازه ای به حداقل كاهش یابد.
3-
در ارتعاشات شدید زمین ناشی از زلزله كه ممكن است
بندرت در طول عمر مفید سازه اتفاق بیفتد از تخریب سازه یا وارد شدن
خسارات جدی به آن جلوگیری شود.
سازه
هایی كه پس از زلزله از نظر كاربری از اهمیت خاصی برخوردار می
باشند ( مانند بیمارستانها و مراكز آتش نشانی و ...) بایستی بیشتر
مورد توجه قرار گیرند.
|