اثر زلزله بر سازه های زیر زمینی و تونل مترو

چکیده:

امروزه با پیشرفت فن آوری، سهولت نسبی در حفاری و ساخت سازه‌های زیرزمینی، محدودیتهای فضاهای سطحی برای اجرای طرحهای عمرانی و نیز به واسطه مسائل سیاسی و امنیتی، توجه بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به احداث سازه‌های زیر رمینی برای کاربریهای عمرانی، نظامی و معدنی معطوف شده است. راهها و بزرگراههای زیرزمینی، انواع تونلها، شبکه متروی شهری، نیروگاهها و سایر مغارهای زیر زمینی برای دفن زباله‌های هسته‌ای و یا به عنوان مخازن نفت، معادن، پناهگاهها و انبارها، تعدادی از سازه‌هایی هستند که در کشورهای مختلف به سرعت در حال ساخت و اجرا می‌باشند.

با توجه به توسعه روز افزون سازه‌های زیر زمینی و هزینه‌های فراوانی که برای ساخت هر یک از این سازه‌ها صرف می‌گردد و نیز اهمیت آنها در شبکه حمل و نقل بین شهری و داخل شهری و خطری که در صورت آسیب دیدگی آنها متوجه جان مردم میشود، لازم است که پایداری آنها در برابر خطرات ناشی از زلزله مورد مطالعه قرار گیرد.

در این گزارش پس از نگرشی اجمالی به تاریخ صنعت سازه‌های زیر زمینی و آسیبهای گذشته این سازه‌ها در زلزله، به بررسی  تعاریف مربوط به تونلها و نیز مشخصات کلی امواج زلزله  و نحوه تاثیر آنها بر تونلها می‌پردازیم و برآورد خطر پذیری این گونه سازه‌ها را بیان می‌نماییم.

بخش دوم این گزارش، به تونلها و ایستگاههای زیر زمینی مترو اختصاص دارد که پس از بیان تفاوت عملکردی اینگونه تونلها نسبت به سایر تونلها، به مطالعه موردی تونل متروی دایکایی که در زلزله کوبه دچار آسیب شده بود و نیز بررسی خطرپذیری تونل متروی شهر قاهره خواهیم پرداخت. سپس معیارهای طراحی لرزه‌ای تونلها بیان میگردد.

فهرست مطالب

بخش اول – بررسی آسیب پذیری سازه‌های زیر زمینی در زلزله

1-    تاریخچه تونل سازی و سازه‌های زیرزمینی

2-   مطالعه خرابی های گذشته

3-   تعاریف مربوط به زلزله

4-    تعاریف مربوط به تونلها و ساختگاه

5-   تاثیر گسلش بر تونلها

6-   تاثیر ارتعاشات زلزله بر تونلها

7-   برآورد خطر آسیب پذیری تونلها

8-   خلاصه بخش اول

بخش دوم – بررسی آسیب پذیری تونلها و ایستگاههای زیر زمینی مترو

1-     تفاوت عملکردی مترو

2-   اندرکنش تونل و سازه‌های مجاور

3-   روشهای کاهش خسارات مترو‌ها

4-    معیارهای طراحی لرزه‌ای مترو

5-   مطالعه موردی تونل متروی دایکایی

6-   نتایج مطالعه ارزه‌ای متروی شهر قاهره

منابع و مراجع